بیماری انگلی کنه وآروا زنبور عسل 1
توضیحات:
-
به نام خدا
یکی دیگر از بیماری های زنبوران عسل که بطور جدی و بسیار خطرناک قابل نابودی و سرایت می باشد بیماری انگلی ، جربی کنه بنام واروا یا واروا آپیس به حضور شما معرفی می گردد.
واروا اولين بار توسط جاكوبسون در سال 1904 در جزاير جاواي اندونزي بر روي زنبور عسل هندي Apis cerana مشاهده شد. بين اين انگل و اين زنبور از مدت هاي مديد، همزيستي بوده است.واروا در سال 1964 در زنبور عسل اروپايي ديده شد. از آن زمان انگل با سرعت سرسام آور منتشر شد.
آلودگي انگلي در ایران ، برای اولین بار در تابستان سال 1363 در استان های شمالی و شمال غربی کشور گزارش گردید .
مشخصات کنه:
عامل بیماری کنه ای بنام واروآ جاکوبسونی می باشد .
- این انگل با چشم غیر مسلح دیده می شود . انگل دارای 4 زوج پاست . سطح پشتی دارای یک صفحه ي کیتنی کامل و سطح شکمی دارای چند کیتینی می باشد . اندام های انگل در سطح شکم قرار دارد .
-سطح بدن انگل از سر تا انتهای شکم ، حدود 2/1میلی متر و طول نهایی بدن حدود 7/1 میلی متر است .
- انگل در انتهای هر پا قلاب هایی دارد که باعث انتقال این انگل از زنبوری به زنبور دیگر می شود .
-انگل با استفاده از اندام مکنده ، فاصله ي بین قطعات کیتنی را پیدا واز همولنف زنبور تغذیه می کند . اين انگل برای شفيره ها و زنبورهاي بالغ یک انگل خارجی به شمار می آید .
کنه علاقه زيادی به زنبور نر و تخم ريزی در حجره های آن دارد. دليل آن شايد جثه بزرگ تر لاروو شفيره و خود زنبور نر و هم چنين طولانی بودن دوره لاروی باش ویا عامل جذب کنه ها به حجره های لاروی ، دی اکسید کربن و فرمونهایی است که به وسیله زنبور تولید می شود .
جفت گیری کنه:
جفت گیری کنه نر با ماده در حجره نوزادان اتفاق می افتد که در صورت زیاد بودن کنه در داخل حجره باعث مرگ لارو و در غیر این صورت باعث ایجاد نواقصی در زنبوران می شوند. کنه علاقه زيادی به زنبور نر و تخم ريزی در حجره های آن دارد. دليل آن شايد جثه بزرگ تر لاروو شفيره و خود زنبور نر و هم چنين طولانی بودن دوره لاروی باشد.
زمانی که زنبوران جوان سرپوش حجره را باز کرده و از آن خارج می شوند، کنه های ماده جفت گيری کرده نيز همراه آن ها خارج می شوند ولی کنه های نر پس از جفت گيری می ميرند. کنه های ماده به بدن زنبوران کارگر يا نر می چسبند و بهترين محل برای آن ها لاب هلای بندهای زير شکم زنبوراست. بدين ترتيب از خون آن ها مکيده موجب ضعف زنبور می شوند. کنه های ماده در فرصت مناسب وارد حجره ديگری که حاوی لارو است شده و به توليدمثل خود ادامه می دهند. بنابراين تکثير کن هارتباط مستقيمی با تخم ريزی ملکه و وجود نوزاد در داخل کندو دارد و اگر تخم ريزی ملکه برای مدتی قطع شود، مسلماً توليدمثل کنه نيز در آن مدت قطع خواهد شد.
مراحل تكاملي واروا:
واروای ماده:
بیضوی شکل و شبیه خرچنگ کوچک می باشد و ۱.۱ میلی متر طول و ۱.۶ میلی متر پهنا دارد. قسمت پشت کنه از یک مجموعه صفحه که به هم وصل شده اند پوشیده شده است.
کنه ي ماده چند ساعت ( 30 تا 60 ساعت ) قبل از بسته شدن در حجره هاي محتوی لارو، وارد حجره شده و بین 2 تا 7 عدد تخم درون آن می گذارد . 24 تا 48 ساعت بعد ، تخم ها تفريخ شده و از همان لحظه ي تولد از خون شفیره تغذیه می کنند . کنه های نوزاد در عرض 7 تا 8 روز بالغ می شوند . در ابتدای تولد کنه ، صفحه هاي کیتينی سفید و مانند پشمک است و به تدریج با بلوغ ، شروع به قهوه ای شدن می کند . اولین تخمی که کنه ي ماده می گذارد ، n كروموزومي (هاپلوئید ) است و تبذيل به كنه ي نر مي شود و تخم های بعدی ماده (دیپلوئید) هستند . با توجه به اینکه کنه ي ماده در هر حجره بین 2 تا 7 تخم می گذارد و به دلیل نر و ماده بودن تخم ها ، سرعت تکثیر در کنه ها افزایش مي یابد ، در فصل تزاید به سرعت تکثیر می شوند ؛ به طوری که 24 ساعت قبل از خروج زنبور از سلول ، نسل بعدی کامل و آماده ي حمله به سایر زنبورها می شود .
واروای نر:
گرد با قطر ۰.۸ میلی متر و رنگ سفید می باشد. بدنی نرم داشته و شیارهایی بر روی پشت دارد. گوشه گیر بوده و کمتر تغذیه می کند. چهار جفت پای او به طرف جلو کشیده شده است و به جز داخل حجرات آن را نمی توان در جای دیگر دید.
کنه نر فقط در جفت گیری شرکت می کند . کنه ماده به پشت زنبور مي چسبد و از همولنف یا خون آن تغذیه می کند .
تخم : بیضوی شکل و حدود ۰.۵ میلی متر به رنگ سفید کمرنگ.
پیش لاروی : غیر فعال, بی حرکت و بسیار مقاوم.
لاروی : بعد از پوست اندازی در مرحله پیش لاروی, وارد مرحله لاروی می شود. در این مرحله نه می تواند تغذیه کند و نه حرکت نماید. همچنین دارای شش پا شده است.
پیش شفیره ای : بعد از مرحله لاروی و پوست اندازی ظاهر شده, به رنگ سفید و دارای چهار جفت پا می باشد. حرکت نمی کند یا خیلی کم و با استفاده از پنجه ها حرکت می کند اما می توانند کوتیکول را سوراخ کرده و از همولنف تغذیه کند.
شفیره ای : بسته به جنسیت, شکل آن تغییر می کند. ماده ها بیضوی شکل بوده, به رنگ سفید و پاها به طرف جلو کشید شده و تغذیه می کنند. نر ها مثلثی شکل یا گرد بوده و دارای شیار پشتی هستند.